નળસરોવર ગુજરાતનું પક્ષી અભયારણ્ય ::
>નળસરોવર વેટલેન્ડ એ ગુજરાતનું સૌથી મોટું વેટલેન્ડ પક્ષી અભયારણ્ય છે.
>Nalasarovar Bird Sanctuary of Gujarat is Gujarat's largest wetland bird sanctuary. Nalasarovar has been a bird sanctuary since April 1969. The best time to visit Nalsarovar is between November to February in winter. Nalasarovar has been a Ramsar site since 24 September 2012.
++++++
++++++
++++++
અંત સુધી જરૂર વાંચો.
++++++++
>નળસરોવરની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય શિયાળામાં નવેમ્બરથી ફેબ્રુઆરી વચ્ચેનો છે.
>નળસરોવર એપ્રિલ 1969 થી પક્ષી અભયારણ્ય છે.
>24 સપ્ટેમ્બર 2012થી નળસરોવર રામસર સ્થળ છે.
>નળ સરોવર આશરે 120 ચો કિમી તળાવના વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે.
>અભયારણ્ય વિસ્તારમાં શેવાળની 48 પ્રજાતિઓ અને ફૂલોના છોડની 72 પ્રજાતિઓ છે.
>ટાપુ પર ‘પિલુ વૃક્ષો’ છે, જે નાના લાલ બેરી પ્રકારના ફળ ધરાવે છે.
>4-5 ફૂટ ઊંડાઈ ધરાવતું છીછરા પાણીવાળુ તળાવ છે. તેમાં અનેક નાના ટાપુઓ છે.
>અમદાવાદથી અંતર ગુજરાતના સાણંદ ગામ નજીક સ્થિત લગભગ 60 કિમી છે.
>મુખ્યત્વે યાયાવર પક્ષીઓ તેમના શિયાળાના મેદાન તરીકે વસવાટ કરે છે.
>નળ સરોવર તળાવમાં 200 થી વધુ પ્રકારના પક્ષીઓ વસે છે અને છેક સાઇબિરીયાથી આવે છે.
>ગુજરાતમાં નળસરોવરમાં રોઝી પેલિકન, નાના અને મોટા ફ્લેમિંગો, ક્રેક્સ, બ્રાહ્મણી બતક, જાંબલી મૂરહેન, બગલા, સફેદ સ્ટોર્ક, વિવિધ પ્રજાતિઓ, ગ્રીબ્સ વગેરે જોવા મળે છે.
ઉપરોક્ત ફોટા માટે જીગ્નેશભાઈ અને રાજુભાઈનો આભાર.
>નળસરોવરમા પક્ષીઓને જોવાનો શ્રેષ્ઠ સમય વહેલી સવારે અને સાંજે છે.
>નળ સરોવરમાંનું પાણી હોવાથી ઉગાડેલા શેવલના છોડને સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે. આ શેવલનો છોડ એ પક્ષીઓ તેમજ તળાવની અંદરની માછલીઓ માટે ખોરાક છે.
>નળસરોવર પક્ષી અભયારણ્યનો સમય સવારે 6 થી સાંજના 6 વાગ્યાનો છે પરંતુ ટિકિટ બારી સાંજે 5:30 વાગ્યે બંધ થઈ જાય છે.
>નળસરોવરનું ખૂબ જ નોંધપાત્ર સંરક્ષણ મૂલ્ય ગ્રે-લેગ ગીસ, ઓપન-બિલ સ્ટોર્ક, ગ્લોસી આઇબીસ, કૂટ્સ, ક્રેન્સ વગેરે જેવા મહત્વપૂર્ણ પક્ષીઓના વિશાળ સમૂહમાં રહેલું છે. તે પણ નોંધનીય છે કે ભારતમાં પેલિકનની ત્રણ પ્રજાતિઓમાંથી, બે પ્રજાતિઓ જેમ કે. રોઝી અને ડેલમેટિયન પેલિકન અહીં જોવા મળે છે.
>નજીકનું બસ સ્ટેશન વિરમગામ (40 કિમી) અને સાણંદ (42 કિમી) ખાતે છે અને 30 કિ.મી. બગોદરા હાઈવે જંકશનથી અંતરે આવેલું છે.
>નજીકનું રેલ્વે સ્ટેશન વિરમગામ - 40 કિ.મી.
અમદાવાદ - 64 કિ.મી અંતરે છે.
થોળ તળાવ ગુજરાતનું પક્ષી અભયારણ્ય
>થોળ તળાવ થોળ ગામ નજીક આવેલું કૃત્રિમ તળાવ છે. તે સિંચાઇ માટે ૧૯૧૨માં બનાવવામાં આવ્યું હતું. તે મીઠા પાણીનું તળાવ છે.
>૧૯૮૮માં તેને થોળ પક્ષી અભયારણ્ય તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું.
>ઉત્તર ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લાના કડી તાલુકામાં આવેલાં થોળ ગામ પાસે આવેલા તળાવ અને તેના કાંઠાના વિસ્તારોને થોળ પક્ષી અભયારણ્ય જાહેર કરવામાં આવ્યો છે.
>ગુજરાત રાજ્યમાં આવેલો સંરક્ષિત વિસ્તાર છે.
>તે રામસર સ્થળ છે.
>અહીં શિયાળાની ઋતુ દરમ્યાન દેશ (હિમાલય અને ઈશાન રાજ્યોના ઠંડા વિસ્તારોમાંથી) અને વિદેશનાં અનેક પક્ષીઓ આવે છે, જેમાં જળચર પક્ષીઓ મુખ્ય છે.
>થોળ તળાવમાં ૧૫૦ જાતિઓના પક્ષીઓ રહે છે. તેમાં ૬૦ ટકા પાણીના પક્ષીઓ છે.
>અહીં શિયાળાની ઋતુ દરમ્યાન દેશ (હિમાલય અને ઈશાન રાજ્યોના ઠંડા વિસ્તારોમાંથી) અને વિદેશનાં અનેક પક્ષીઓ આવે છે, જેમાં જળચર પક્ષીઓ મુખ્ય છે.
>થોળ તળાવમાં ૧૫૦ જાતિઓના પક્ષીઓ રહે છે. તેમાં ૬૦ ટકા પાણીના પક્ષીઓ છે.
>થોળ તળાવમાં ૧૫૦ જાતિના પક્ષીઓમાંથી ૯૦ જાતિઓ પાણીનાં પક્ષીઓ છે જેઓ મોટાભાગે શિયાળામાં નિવાસ કરે છે. તેમાં મુખ્યત્વે સુરખાબ એટલે કે ફ્લેમિંગોનો સમાવેશ થાય છે. અહીં ૫ થી ૬ હજાર જેટલાં સુરખાબો જોવા મળ્યા હતા. સારસ, જે સૌથી ઉંચુ ઉડતું પક્ષી છે, તેના માળાઓ અહીં મોટી સંખ્યામાં જોવા મળે છે.
IUCN વર્ગીકરણ પ્રમાણે અહીં અસંખ્ય પ્રકારના પક્ષીઓ જોવા મળે છે. જેમાં ઓછી ચિંતાજનક સ્થિતિથી માંડીને વિલુપ્ત થઇ રહેલાં પક્ષીઓનો સમાવેશ થાય છે.
જો આત્મ નિર્ભર બનવા ઇચ્છુક હોઉં તો ગુજરાત સરકારની યોજનાનો લાભ જરૂર લો.
અન્ય કોઈ નોકરી ઈચ્છતા હોય તો આ બ્લોગ જરૂર વાંચો.
આ ફોટા માટે સ્થાનિક બર્ડ વોચર ઇમરાનભાઈનો આભાર.
